Dejonizacja wody w laboratoriach. Jak to zrobić?

Co to jest woda dejonizowana?

Wodą dejonizowaną nazywamy wodę, z której usunięto na drodze wielokrotnej destylacji obcych jonów. Można ją otrzymać również przy pomocy dejonizatorów, które wymieniają obce jony na jony wodorowe i wodorotlenowe. Woda ultra występuje w 3. klasach czystości:

• – to woda pozbawiona wszelkich zanieczyszczeń koloidalnych jonowych, rozpuszczonych i organicznych. To woda najwyższej jakości. Jej maksymalna przewodność elektryczna właściwa w 25°C wynosi 0.1µS/cm.
• – to woda stosowana oznaczania składników występujących w ilościach śladowych, czy też w spektrometrii absorpcyjnej atomowej i innych badań analitycznych. Zawiera bardzo małą ilość zanieczyszczeń nieorganicznych. Jej maksymalna przewodność elektryczna właściwa w 25°C wynosi 1µS/cm.
• – to woda do przygotowywania różnego rodzaju roztworów, do tzw. zastosowań ogólnych w pracach analitycznych. Otrzymujemy ją w procesie odwróconej osmozy, dejonizacji. Jej maksymalna przewodność elektryczna właściwa w 25°C wynosi 5µS/cm. Przy czym poziom pH tej wody waha się od 5.0 do 7.5.

Powyższą klasyfikację wód ultra i sposoby dokonywania pomiaru przewodności elektrycznej właściwej określają odpowiednio normy PN-EN ISO 3696:1999 oraz PN-EN ISO 3696:1999/Ap1:2004.

Jak działają dejonizatory wody?

Otrzymana dzięki użyciu dejonizatorów woda, cechuje się o wiele większymi parametrami niż wody z destylatora. Jego praca opiera się na szeregu różnych sposobów oczyszczania wody. Głównie stosują one odwróconą osmozę, podwójną wymianę jonową bądź też filtrację sedymentacyjną czy ultrafiltrację i utlenianie fotochemiczne. Właściwy wybór urządzenia ma znaczenie ze względu na:

• kontrolę ponoszonych kosztów eksploatacji
• klasa urządzenia decyduje o rezultatach prowadzonych badań, odczytów
• poprawność wykonanych czynności,
• spójność pomiarową.

Czym kierować przy zakupie dejonizatora?

Najważniejszą wydaje się określenie zapotrzebowania na wodę demineralizowaną. Wpływa to na optymalizację wydajności produkcyjnej. Reakcja wymiany jonowej w urządzeniach dejonizatorach jest reakcją równowagową. Znaczy to tyle, że pojemność kolumny jonowymiennej przekłada się bezpośrednio na ilość uzyskiwanej wody dejonizowanej. Jeśli dobierzemy za małe urządzenie, koszty eksploatacyjne prowadzonych badań zwiększą się ze względu na częstą konieczność wymiany jonowej.

Tu od razu należy powiedzieć o drugim kluczowym czynniku, jakim jest wydajność produkcji podawaną w l/h. Przechowywanie wody w zbiornikach źle wpływa na jakość wody. Najlepsze są dejonizatory działające w produkcji bezpośredniej, bez magazynowania wody. W tym przypadku wydajność produkcji to nic innego jak prędkość poboru. Przyjmuje się, że minimalna jej wartość powinna wynosić ok 15l/h.

Ważne też jest sprawdzenie jakości wody wodociągowej, której twardość nie powinna być wyższa niż 350mg/l. Osadzający się kamień na membranach dejonizatora mógłby zwiększać koszty eksploatacji urządzeń.